Doanh nghiệp Việt Nam cần tìm nhiều đầu ra hơn cho sản phẩm
Trong thời gian qua, Trung Quốc đang gây sóng gió trong khu
vực khi đơn phương đặt giàn khoan Hải Dương (Haiyang Shiyou) 981 trái
phép trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam và đâm chìm thuyền ngư
dân Việt Nam. Bất chấp việc bị các nước trên thế giới lên án nhưng Trung
Quốc vẫn tỏ ra ngang ngược, bất chấp lý lẽ.
Dùng kinh tế để dọa nhau
Ngoài việc dùng các loại tàu bán quân sự
và thậm chí cả tàu quân sự để đe dọa láng giềng, Trung Quốc còn một
chiêu nữa để thách thức những nước mà Trung Quốc xem là “chống lại họ”.
Thứ vũ khí mà Trung Quốc hay sử dụng gần đây là trừng phạt kinh tế.
Năm 2012, Trung Quốc đã cấm nhập khẩu
chuối từ Philippines. Bề ngoài thì họ nói “vì lý do sức khỏe” nhưng ai
cũng hiểu đó là phản ứng cay cú của Bắc Kinh liên quan đến tranh chấp
lãnh thổ với Philippines. Một ví dụ khác là lệnh cấm nhập khẩu cá hồi
của Na Uy vào Trung Quốc năm 2010 khi Ủy ban giải thưởng Nobel Hòa bình
Oslo đã tôn vinh Ngải Vị Vị bất chấp sự tức giận của Bắc Kinh.
 |
| Trung Quốc từng áp dụng "lệnh chuối" với Philippines |
Trên AP, các chuyên gia phân tích
chính trị cho rằng Trung Quốc có thể sẽ chơi trò này tiếp với các nước
ASEAN vốn có phụ thuộc kinh tế ít nhiều với Trung Quốc. tức là họ có thể
sẽ dùng biện pháp trừng phạt kinh tế như cấm nhập khẩu hay xuất khẩu
các mặt hàng với các nước láng giềng mà họ coi là thù địch.
Nếu nước nào kiện Trung Quốc về các
tranh cãi lãnh hải hay lãnh thổ thì Trung Quốc sẽ áp dụng “lệnh chuối”
như đã làm với Philippines năm 2012.
Bắc Kinh tin rằng việc đe dọa “chiến
tranh kinh tế” của họ sẽ khiến các nước láng giềng phải kiêng mỗi khi
làm điều gì đó khiến Trung Quốc phiền lòng. Tuy nhiên, điều này cũng gây
tác hại cho Trung Quốc và trong tương lai, nó thậm chí tạo ra phản ứng
nhờn thuốc. Nó có thể khiến nền kinh tế Trung Quốc bị cô lập và bị thế
giới quay lưng.
Con dao hai lưỡi
“Việc sử dụng kinh tế như một vũ khí với
láng giềng giống như con dao hai lưỡi, "Jason Morris- Jung , một chuyên
gia về Việt Nam tại Học viện Nghiên cứu Đông Nam Á cho biết. "Nếu Trung
Quốc trừng phạt một người bán tại Việt Nam , họ cũng làm tổn thương một
người mua ở Trung Quốc, và ngược lại”.
Trên thực tế, khi dùng lệnh chuối trừng
phạt Philippines năm 2012, Trung Quốc đã gây khó khăn cho người trồng
chuối Philippines trong thời gian đầu. Nhưng sau đó, mọi khó khăn cũng
trôi qua khi Philippines tìm nguồn xuất khẩu chuối mới và nông dân
Philippines chuyển sang trồng sản phẩm khác. Còn Trung quốc phải nhập
khẩu chuối từ thị trường khác với giá đắt hơn và dân Trung Quốc phải tốn
tiền hơn khi muốn ăn chuối.
Ông Nguyễn Đức Thành , Giám đốc Trung
tâm Nghiên cứu chính sách và kinh tế của Việt Nam, cho biết những căng
thẳng hiện nay có thể gây khó khăn tạm thời cho các doanh nghiệp Việt
Nam do họ có nhiều đối tác Trung Quốc. Tuy nhiên, như người Việt Nam nói
thì trong cái khó sẽ ló cái khôn.
Ông Peter Sorenson, giám đốc điều hành
của một công ty ngân hàng đầu tư tại Việt Nam phân tích: “Tình hình hiện
giờ có thể củng cố tâm lý cho rất nhiều doanh nghiệp để họ tìm nguồn
nhập khẩu thay thế".
Tình thế mới buộc các doanh nghiệp
Việt Nam phải chủ động tìm các nguồn thị trường mới đa dạng hơn để xuất
khẩu, phải tự nâng cao chất lựng của mình để cạnh tranh tại châu Âu, Bắc
Mỹ thay vì một thị trường dễ dãi nhưng cũng rẻ mạt như Trung Quốc.
 |
| Tại Quốc hội, ông Vũ Tiến Lộc cho rằng Việt Nam phải đa dạng xuất khẩu |
Chủ tịch Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc phân tích: “Trung Quốc chiếm khoảng
10% xuất khẩu của ViệtNam. Tuy không phải là thị trường lớn nhất, nhưng
Trung Quốc lại là thị trường xuất khẩu rau quả lớn nhất của Việt Nam và
Trung Quốc cũng đang tiêu thụ một lượng gạo không nhỏ của Việt Nam. Vẫn
biết rằng giá xuất khẩu sang Trung Quốc rất rẻ mạt, có mặt hàng chỉ bằng
1/10 giá bán ở thị trường các nước phương Tây và luôn có những rủi ro
rình rập”.
Nếu nông sản Việt Nam nâng chất lượng
lên cao, cải thiện khâu xuất khẩu và có mặt tại các siêu thị của châu
Âu, Bắc Mỹ thì lợi nhuận sẽ cao hơn nhiều. Tình thế hiện giờ thúc đẩy
doanh nghiệp Việt Nam phải tự đổi mới phát triển thay vì hài lòng với
thị trường Trung Quốc.
Còn Trung Quốc, nay đe nước này, mai
nạt nước kia thì các nước sớm muộn cũng hiểu được tâm địa của Trung Quốc
và tự tìm cách thoát khỏi sự phụ thuộc kinh tế với Trung Quốc. Đến một
lúc nào đó, khi tất cả đều không cần đến thị trường Trung Quốc thì nước
này sẽ bị cô lập về kinh tế và quay lại thời điểm 50 năm trước
Đăng nhận xét